Adat Kematian Kaum Asli Temuan

      Adat Kematian

Istilah lain yang selalu digunakan untuk memberitahu berita kematian ialah “dah lalu” ataupun “dah dhuluk”. Orang kampung akan berkumpul di rumah si mati. Orang lelaki akan menggali kubur. Terdapat beberapa amalan berkaitan dengan kematian iaitu :-

i.                    Semasa menunggu jenazah di rumah

·         Pasang pelita di kiri dan kanan mayat

·         Jari tangan si mati akan dipancak silang dan diletakkan di atas dada

·         Kepala mayat diletakkan ke arah matahari mati

·         Jika si mati adalah Lembaga Adat, ia akan ditutup dengan kain hitam

·         Mayat mesti dijaga rapi supaya tidak dilangkah oleh kucing kerana dipercayai akan menjadi hantu

ii.                  Mengusung jenazah

·         Sekiranya orang lain, selain warisnya yang mengusung jenazah, mereka perlu dibayar. Nilai bagi sebelah kepala RM7.00; begitu juga bahagian kaki RM7.00 ataupun boleh juga diberikan lembing untuk bahagian kak dan keris untuk bahagian kepala.

·         Sekiranya Lembaga Adat, keranda perlu ditutup dengan kain hitam dan dipayungkan dengan payung hitam. Ketia hendak keluar dari rumah, tiga das tembakan senapang atau meriam dilepaskan

iii.                Semasa di kubur

Sebungkah tanah terbalik

Sehelai akar putus

Sebatang kayuk rebah

Usul pulang ke asal

Asal tanah pulang ke tanah

           

Lembaga Adat mengambil tanah satu mata cangkul di tengah empat segi ukuran kubur (tanah badan)

·         Kalau perempuan atau lelaki yang belum berkahwin akan diletakkan batang pisang

·         Kalau budak kecil pula akan diletakkan jantung pisang sebagai ganti botol susu

·         Mayat akan dimandikan dengan batang pisang, biar sejuk

·         Di tapak tangan mayat dicalitkan dengan tanda ‘x’ menunjukkan penghabisan hidup

·         Dikapankan dengan lain berwarna putih

·         Buat ‘perengi’ atau ancak tempat bagi makan roh si mati

iv.                Keadaan kubur

·         Kalau perempuan menyereng dan buat bilik. Mayat akan diletakkan di dalam bilik

·         Kepala diletakkan ke arah matahari mati

·         Kalau lelaki mayatnya akan diletakkan secara telajuk

·         Ukuran kubur : dalam 7 kaki, lebar 3 kaki dan panjang mengikut saiz mayat

·         Disusun di atasnya denga tujuh batang kayu

·         Di atas kubur akan diletakkan dengan tiang dakak(batu nisan)

·         Tanah badan diletakkan semula ketika kubur disimen pada hari ketujuh

v.                  Sebelum meninggalkan kubur

·         Beri makan roh si mati dan kemiyan akan dibakar

·         Bunyikan loceng 7 kali atau hentak kaki 7 kali dan sebut nama si mati, suruh roh si mati bangun makan. (bagi makan 3 kali – hari ke 3, hari ke 7 dan hari ke 100)

·         Semasa di dalam perjalanan pulang ada orang yang akan taburkan beras basuh (tepung tawar) supaya hantu tak ikut balik

·         Pihak keluarga si mati akan membasuh tangan orang yang pergi ke kubur dengan isi limau, beras dan daun serai. Air akan disembur menggunakan daun serai meghilir sungai. Tujuannya ialah untuk membayar hutang kemalik.